Szarek komośnik (Bothynoderes punctiventris)

Występowanie i cykl rozwojowy szarka komośnika

Pojawienie się pierwszych chrząszczy przypada na przełom marca i kwietnia, czyli zbiega się z niskimi fazami rozwojowymi buraka cukrowego. Natomiast ostatnie osobniki pojawiają się na plantacjach w czerwcu. Oznacza to, że monitoring występowania szarka komośnika w uprawie buraka cukrowego należy prowadzić od momentu siewu do czerwca.

Samice składają jaja do gleby, szczególnie w pobliżu korzeni buraka. Jaja są owalnego kształtu i mają barwę białawą. Samice składają średnio do 150 jaj, ale zdarza się, że mogą złożyć nawet 300 jaj. Żerowanie larw trwa do końca sierpnia, kiedy to schodzą one głębiej w glebę, gdzie przepoczwarzają się. Po około miesiącu z poczwarek wylęgają się dorosłe chrząszcze.

Opis szkodnika

Szarek komośnik to dużych rozmiarów chrząszcz, który należy do rodziny ryjkowcowatych. Dorosłe osobniki mają wydłużone, walcowate ciało o długości do 13,5 mm. Ich głowa jest spłaszczona i ma kształt wydłużonego ryjka, z którego wyrastają kolankowato zagięte czułki. Ciało chrząszcza jest pokryte łuseczkami o różnych odcieniach od białej, przez brąz i szarość, aż po czarną. Te łuseczki tworzą charakterystyczny rysunek, który stanowi doskonały kamuflaż dla chrząszczy, pozwalając im na pozostanie niezauważonym na tle gleby.

Larwy szarka komośnika są barwy od białej do jasnokremowej, z brązową głową. Ich ciało jest łukowato wygięte i ma delikatne owłosienie. 

Szkodliwość w uprawie buraka cukrowego

Największe straty wyrządzają chrząszcze, których żerowanie widoczne jest najbardziej od brzegów pola. Wyjadają blaszkę liściową, co w przypadku roślin w niskich fazach rozwojowych może prowadzić do gołożerów i ich zamierania. Rośliny z objawami żerowania są znacznie osłabione i muszą spożytkować dużo energii na regenerację. Utrata początkowej dynamiki wzrostu przekłada się na obniżenie poziomu plonowania

Larwy żerują na korzeniach buraka, wygryzając w nich rynienkowate korytarze. To żerowanie może prowadzić do osłabienia roślin i wystąpienia innych chorób.

Próg ekonomicznej szkodliwości szarka komośnika

Obecnie nie są dostępne szczegółowe informacje związane minimalną ilością chrząszczy, przy której niezbędne jest zastosowanie chemicznej ochrony owadobójczej.

Nie mniej systematyczny monitoring plantacji jest kluczowy dla wczesnego wykrywania jego obecności w uprawie buraka cukrowego. Do monitoringu można wykorzystać żółte naczynia i pułapki feromonowe. 

Ochrona chemiczna

W przypadku wystąpienia szkodnika należy zastosować preparaty chemiczne, które mają potwierdzoną rejestracyjnie skuteczność w jego zwalczaniu. Dopuszczone do użycia są preparaty oparte na związkach z grupy pyretoridów oraz neonikotynoidów. Przed zastosowaniem preparatów chemicznych, należy dokładnie zapoznać się z etykietą i zaleceniami producenta.